Gebe olduğum nasıl anlaşılır ?
Gebe olduğunuzu erken dönemde öğrenirseniz, daha erken tıbbi bakım almaya başlayabilirsiniz, örneğin diyabetiniz varsa kan şekeri kontrolünüzü daha erken sağlayabilirsiniz, ya da bebeğinize zarar verebilme riski olan ilaçlardan ya da alkolden kaçınmak gibi önlemlerinizi erken dönemde alabilirsiniz. Ayrıca erken tanı, gebelik yaşının ve beklenen doğum tarihinizin de daha doğru olarak hesaplanmasına imkan verir.
Erken gebeliğin tanısı, esas olarak gebelik hormonu adı verilen insan koryogonadotropik hormonun (kısaca hCG ya da beta hCG) saptanmasına dayanır. hCG’nin idrarda varlığının saptanması idrardaki gebelik testlerinin (bunlara plano da denir), kanda ölçülmesi ise kanda gebelik testlerinin temelini oluşturur.
- İdrarda gebelik testleri güvenli mi?
İdrarda gebelik testi, gebeliğin doğrulanması için en sık kullanılan yöntemdir. Artık günümüzde idrarda gebelik testleri son derece hassastır ve ultrasensitif testler çok düşük seviyelerde (0,5 mIU/mL) hCG’yi dahi saptayabilir. Klinikte kullanılan standart testler ise, daha yüksek seviyelerde (20 – 50 mIU/mL) hCG’yi saptar. Bu nedenle, adet gecikmesinin olduğu ilk iki gün gebeliği saptayamayabilir. Ayrıca, eğer geç yumurtlama (ovülasyon) olduysa, gebelik olmasına rağmen test negatif çıkabilir. Bu durumda bir hafta sonra testi tekrarlamak gerekir. Yanlış pozitif sonuçlar ise çok çok nadirdir.
- Kanda gebelik testi
Kanda hCG seviyesi, miktarıyla birlikte ölçülebilmektedir. Bu oldukça güvenilir bir yöntemdir, seviyenin yüksekliğine göre kaç günlük gebelik olduğuyla ilgili dahi fikir verebilir.
Ancak: İdrarda ya da kanda hCG varlığı gebeliğin normal, sağlıklı bir rahim içi gebelik olduğunu ispatlamaya yetmeyeceği için, mutlaka hekiminizin ultrason incelemesi ile gebelik kesenizi ya da bebeğinizi rahim içerisinde göstermesi gerekir.
Ultrason incelemesi
Transvaginal yolla bakılan ultrasonda, 4,5 – 5 haftalık gebelik kesesi (yumurtlamadan üç ya da dört hafta sonrası) görülebilir, bu hCG’nin 300 kadar düşük olduğu erken döneme denk gelir. Bebeğin ilk kalp atımı, yine bu yolla 5,5 – 6 haftalıkken görülebilir. Beta hCG değeri 10.000’i geçtiğinde fetal kalp atımının ultrasında kesin olarak görülmesi beklenir. Karından yani abdominal yolla bakılan ultrasonda bebeğin kalp atışları daha geç dönemde görülecektir.
Gebeliğin en sık belirtileri nelerdir?
Erken gebeliğin en sık ilk semptomu adet görmemedir. Çocuk doğurma çağında olup adet görmeyen her kadında, özellikle de doğum kontrol yöntemi kullanmıyor ya da korunmasız bir ilişki tarifliyorsa ilk önce gebelikten şüphelenilmelidir. Bunun dışında, bulantı ve bazen kusma, göğüslerde hassasiyet, artmış idrara çıkma sıklığı ve halsizlik de gebeliğin belirtilerindendir. Adet gecikmesi ile birlikte bu bulguları yaşıyorsanız, gebelik testi yaptırmalısınız.
Bulantı ve kusma bazen aşırı olup tıbbi yardım gereksinimi oluşturabilirse de, buna ağrı, ateş, baş dönmesi, ishal gibi başka belirtiler de eşlik ediyorsa gebelik dışında bir neden aranmalıdır.