Emzirmede sık karşılaşılan bazı sorunlar
Emzirmede en sık karşılaşılan sorunlar, meme başı çatlakları, meme başı ağrısı – hassasiyeti, meme angorjmanı, süt kanallarının tıkanması ve süt kistleri denen galaktosellerin oluşumu, hafif rahatsızlık ya da belirgin ağrı olabilir ve bu sebeplerden bazı anneler bebeğini emzirmeyi bırakır. Ancak bu problemlerin tamamı etkin bir şekilde tedavi edilebilir ve aslında annenin bebeğini emzirmesine engel olmamalıdır.
Angorjman, memenin süt birikimine bağlı olarak şişmesidir, bu çok ağrılı olabilecek bir durumdur. Angorjmanı olan bazı kadınlarda memeler sertleşir ve sıcaktır ve dokunmakla çok şiddetli ağrı yapar. Bu durum annede ateş de yapabilir.
Angorjmanın tedavisi, memenin bebeğin emzirilmesi ile sık ve tamamen boşaltılmasıdır. Angorjman durumunda meme sütle dolarak şiştiği için bebeğin emmesi de zor olabilir, çünkü meme başı da düzleşir. Doğru emzirme tekniğiyle bu sorunun üstesinden gelinebilir. Memeler şişmişse, biraz sütün elle ya da süt sağma pompasıyla sağılması meme başının yumuşaması ve bebeğin memeyi daha kolay kapmasını kolaylaştırır. Ancak, meme başının aşırı uyarılması da iyi değildir. Memelerin üzerine soğuk kompres yapmak rahatlatıcı olabilir. Angorjman tedavisinde sıcak kompres önerilmez çünkü bu dokunun şişmesini artırabilir. Ancak, emzirme öncesinde sıcak havlu ya da ılık duş bebeğin memeyi daha kolay boşaltmasına yardım edebilir. Memelere emzirme öncesi yapılan masaj da iyi gelir. Ağrı çok ise parasetamol grubu bir ağrı kesici güvenle kullanılabilir.
Meme başı hassasiyeti, emzirmeye yeni başlayan hemen hemen tüm annelerde bir miktar olabilir. Özellikle doğumdan sonraki dördüncü gün civarı meme başlarının en hassas olduğu dönemdir.
“Normal” hassasiyet emzirmeye başlandığı ilk 30 – 60 saniye görülür ve sonra geçer. Meme başı çatlağı ise, sıklıkla tüm emzirme süresince acı veren bir lezyondur! Meme başlarındaki çatlak veya yaralar, genelde bebeğin doğru emzirme pozisyonu alamamasına bağlıdır.
Normal hassasiyet, genelde ilk hafta sonuna doğru azalır ve iyileşir. Ağrı daha uzun süre devam ediyorsa çatlak var diye düşünülebilir. Meme başında çatlağı olan kadınlar cilt ya da meme enfeksiyonuna da açıktır. Bu durumda hastanın hekim tarafından değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi gerekir.
Meme başı çatlağının ya da aşırı hassasiyetinin tedavisi mümkündür. Öncelikle, bebeğin memeyi doğru olarak kavradığından emin olunmalıdır. Çünkü tekrarlayan travma sözkonusu ise iyileşmez.
Meme başı merhemleri, memeyi hem nemlendirir, hem de antibiyotik içerenleri enfeksiyon varsa tedavi eder. Emziren annelerde kullanılan merhemlerin çoğu bebeğe zararsızdır ve emzirmeden önce temizlemek gerekmez, ancak bunu hekiminize sorunuz.
Bazen, nemlendirme de meme başı hassasiyetlerini geçirmek için işe yarar. Sıklıkla kullanılan nemlendiriciler arasında lanolin içeren kremler vardır. Bunlar emzirdikten sonra memeye sürülür ve bir sonraki emzirmeden önce temizlenmeleri gerekmez.
Göğüs pedlerinin kullanımı, meme başlarını sütyene sürtünme kaynaklı hasardan korur.
Süt bezesi, ya da başka bir deyişle galaktosel, süt kanallarında meydana gelen tıkanıklığa bağlı olarak sütün birikmesi ve beze oluşmasıdır. Süt birikip beze şiştikçe çevresindeki dokuda inflamasyon oluşur ve ağrılı bir hal alır, şişer. Bunun çözümü, bebeğin düzenli olarak emzirilmesi ve memenin boşaltılmasıdır. Tıkalı kanalların açılması için masaj yapmak ve ılık bir duş süt akışını kolaylaştırır. Kesinlikle ağrılı memeden emzirmeden kaçınılmamalıdır, bu durumun en iyi tedavisi memenin iyi boşaltılmasıdır.
Mastit, memenin inflamasyonudur ve enfeksiyona bağlı olarak gelişir. Sert, hassas, şiş bir meme görülür ve çok ağrılıdır. Genelde bu duruma ateş de eşlik eder. Tedavisi emzirme, ağrı kontrolü ve uygun antibiyotiklerle yapılır. Memenin tam olarak boşaltılması çok önemlidir, bebeğe iltihaplı süt gitmesi gibi bir düşünce ile emzirmeden kaçınılması yanlıştır. Eğer meme boşaltılmazsa enflamasyon gerilemez. Bebeğin anneden enfeksiyon alma riski hemen hemen yok denebilecek kadar azdır.
Bebeğin ağzında ya da kusmuğunda görülen kan bazen meme başı çatlaklarından kaynaklanır, bunu unutmayınız!